2. La naissença de las prumieras teorias de las organizacions.

2.1 Weber, Taylor(OST, "One Best Way") e Fayòl.

Los prumiers estudis pareissen tre lu segle XIX subre lu fenomenes organizacionaus.
Chau destriar tres autors a la debuta de çò que podriam sonar la socilogia de las organizacions (veirem que la sociologia de las organizacions preceda un pauc la psicologia de quelas organizacions).

2.1.1 Max Weber

En Alemanha, Max Weber, jurista e filosofe  desira analisar lu fenomene bureucratic e, subretot, l'emergencia de la racionalizacion.
Tota accion sociala pòt esser compresa, inteligibla, perque tot individu, chadun-chaduna, possedis un cert grade de racionalitat.
Laidonc, chau comprener çò que motivará racionalamnet l'accion e saber que los resultats de las accions individualas pòden pas totjorn esser en conformitat emb lu pretzfach, l'amira iniciaus.
Cai que de lai, se n'autres comprenem pas una accion per los resultats 'quò significará pas la tòcha, l'amira , lu but d'aquel'accion es pas estada jamai concebuda racionalamnet mas que de dechas, d'errors an pogut essser cometudas dins la mesa en òbra de l'accion.

Entau tot se dabana de tala mena que l'accion a produch d'efiechs non intencionaus que podem'pelar efiechs d'emergencia.

L'eisemple lu mai conegut de quilhs efiechs d'emergencia  que podem ne legir la descripcion dins l'òbra màger de Max Weber subre lu Capitalisme e l'Etica protestantane es l'impact de la cresença religiosa calvilnista qu'arefusis lu plaser de jauvir daus bens materiaus a l'interior d'un sistema de produccion capitalistic.

Mas l'efiech d'emergencia lu mai conegut es lu que se manifesta a partir d'una supausada man invisibla (Teorie Liberala).
Se l'efiech es contrari a lu voùgut per los actors, paralrem d'efeichs pervers.

Max Weber descriura subretot las màger caracteristicas de las bureucracia:

1. Reglas e nòrmas
2. Trabalhador jutjat e sanccionat (remuneracion, promocion, licenciament...) en fonccion de l'accompliment e de la tascha precisa assignada dins l'organizacion. 
3. Division dau trabalh sistematizada, precisa e butida emb una ierarchia de la fonccions "un sistema ben ordenat de dominacion e de subordinacion dins lu quau chade pòste se tròba jos lu contraròtle d'un pòste superior".
4. l'occupacion d'un pòste repausa subre 'na competencia plan definada ente los candidats accedissen sube la basa de la lor qualificacion, l'examen n'es l'elemt tipic ed un produch de la bureucracia.
5. Perdominança de la procedura escricha.

Coma avem jà dich, Max Weber s'interessará au ròtle de la religion sus l'esperit d'enterpresa e subre la dinamica dau capitalisme.
Monstrará en que l'etica protestanta fondada subre leidiea de predestinacion e d'estauvis a permetut lu desvolopament dau capitalisme.

Max Weber, pair de la sociologia moderna era pas un practician, lu seu public era essenciaument un public universitari, mas , çai-que-de-lai las teorias de Max Weber auran n'a brava portada euristica ed un cert impact subre las teorias marxistas. Balharan pas naissença a d'applicacions concretas.

(Benvoùguts amics, lus comentaris son duberts, dreibits se dich maitot en Lemosin, a tots los qu'an des desvolopaments de far subre l'òbra mager de Weber, en occitan, catalan, español, português, italiano,româna... será un bra'e plaser de vos legir).




2.1.2 Frederick Winslow Taylor

La teoria de Taylor es eissada sus l'estudi de l'optimizacion e de la racionalizacion de la produccion.
Los seus trabalhs tornar trobaran una aplicacion dins mantuns sectors industriaus.
D'un punt de vista (en lemosin podriam dire maitot vusda) teoric podem considerar 'quilhs trabalhs coma la base iniciairitz de l'Organizacion Scientifica dau Trabalh (o "OST", per analogia lu frances Fayòl creará l'"AST" , l'Administracion Scientifica dau Trabalh).
S'interessava subretot a l'especializacion per la division orizontala per esvitar las  pertas de temps e de matiera  e l'estudis daus pòstes tan coma a la division verticala.
Desirava separar emb  questa darniera per la ierarchia, la realizacions daus conceptes,  de l'execucion e dau contraròtle.

2.1.3 Henri Fayòl

Henri Fayol  es un daus creators frances dau management.

Fayol e Taylor e Fayol




2.2 Las teorias de la Relacions Umanas (TRU) dins las annadas 1930-1940 emb:

• Mayo

George Elton Mayo es un psicològ australian que pòt estar considerat coma lu fondator dau Movement de la Relacions Umanas dins l'enterpresa  ed un cerchaire màger dins lu maine dau Desvolpament Organizacionau, estudiet menimosament lu comportament de la  gent dins los gropes.
Los trabalhs que balheren naissença au movement son los qu'an 'gut estat efectuats entre lu chap d'an de 1927 a 1932 dins la fabrica granda de la Western Electric dins la vila de Hawthorne aus Estats-Units, dins los ranvers de Chicago.


Una p'ita videò ( e comentari en lemosin çai-jo)
                                          http://www.youtube.com/watch?v=Oe4nUbTrcWA&feature=related
Revirada en lemosin dau comentari espanhòu:

• Lewin

Kurt Lewin  s'interesset au ròtle dau mòde de comandament e describet tres tipe de leadership o biais de comandar dins 'na'experimentacion de 1939:
-permisiu
-autoritari
-democratic

En conclusion l'experimentacion devia desmontrar
1.la superioritat daus comportaments de coopéracion e d'integracion emb:
un morau melhor de chadun chaduna daus participants
de las relacions internas dau grope melhoradas
una canalizacion de l'agressivitat dins un biais constructiu
una efficacitat mai granda dins la resolucion de problemas
 2.Crera en 1944 l'expression dinamica de grope: es mai aisit de chamnhar los individus formats dins lu grope que non pas de los chamnhar chadun separadament.

Veiqui n'autra p'ita video per illustrar l'experiença de Lewin:

• Moreno

ed un autre ram Teorias de las Neò-Relacions Umanas (TNRU) emb:

Maslow


Argyris


Herzberg


Mc Gregor